Negatif İnançlar
Negatif inançlar oluşturduğumuz olumsuz inanç kalıplarıdır. Erken çocukluk yaşlarımızdan beri yaşadığımız toplum, aile, okul, akrabalar, mahalle, sosyal çevre, coğrafya ve ortak bilincin etkisi ile, davranışsal, ilişkisel deneyimlerimizle ya da görme, işitme, hissetme, gibi duyusal deneyimlerle, travmalarımızla oluşan düşünce ve duygularımızın olumsuz inançlara dönüşmesidir. Oluşturduğumuz negatif inançlar ve negatif kodlamalar neler olabilir?
- Sevgiyi hak etmiyorum
- Suçluyum/ceza çekmeliyim
- Öne çıkarsam zarar görürüm
- Kötü biriyim
- Korunmaya muhtacım
- Değersizim
- Değer görmek için başkalarının yaşamını kolaylaştırmalıyım
- Şanssızım
- Para kazanamam
- Evlenemem
- Sevilmiyorum
- Seversem üzülürüm
- Belirsizlikler beni korkutur
- Kimseye güvenemem
- Duygu ve düşüncelerimi ifade edersem zarar görürüm
- Boşanan kadına iyi gözle bakmazlar
- Mükemmel değilim
- Baş edemem
- Eksiğim/kusurluyum
- Çirkinim
- Farklıyım/bir yere ait değilim
- Yeterince akıllı değilim
- Kendimi ifade edemem
- Yaşamayı hak etmiyorum
- Önemsizim
- Mutlu olmayı hak etmiyorum
- Bende bir gariplik var
- Utanç vericiyim
- Kendime güvenemem
- Kendimi savunamam
- Kendimi koruyamam
- Tehlikedeyim
- Duygularımı göstermemeliyim
- Kontrol bende değil
- Güçsüzüm/çaresizim
- Zayıfım
- Elim kolum bağlı
- İstediğimi alamam
- Kendi çıkarlarımı koruyamam
- Dayanıksızım/dayanamam
- Başaramam
Negatif inançları temizlemenin bilimsel, geçerlik ve güvenirliği olan ve sadece ruh sağlığı uzmanları tarafından uygulanabilen ve uygulanması gereken iki yöntemi vardır;
1-EMDR Terapisi (Eye Movement Desensitization and Reprocessing):
Türkçe açılımıyla Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden işleme, 1987 senesinde Dr. Francine Shapiro tarafından geliştirilmiş güçlü bir bütünleştirici psikoterapi yöntemidir. Shapiro, göz hareketlerinin rahatsız edici düşünce ve duyguların şiddetini azalttığını keşfetmiş ve bununla ilgili çalışmalarını sürdürmüştür. EMDR Terapi, günümüze kadar pek çok terapist ve araştırmacının katkılarıyla hızla geliştirilmiştir.
EMDR Terapi, Adaptif Bilgi İşleme Modeli’ ne dayanır. Adaptif Bilgi İşleme Modeli’ ne göre; beynimiz yaşanan her anıyı dışardan gelen bir veri şeklinde duygu, düşünce, bedensel duyum ve imge (koku, tat, ses, görüntü) olmak üzere 4 farklı kanaldan kaydeder. Bu anılar birbirine bağlanarak anı ağlarımız oluşur. Gelen her bir yeni anı, bu anı ağına bağlanarak işlevsel hale gelir ve bir bütün oluşturur. Anı ağlarının birleşip güçlenmesiyle öğrenme gerçekleşir ve yaşamımızı, ruhsal anlamda sağlıklı bir şekilde sürdürmek için gerekli bilgileri kazanmış oluruz.
EMDR işlev bozucu olarak depolanan anıları, negatif inançları psikopatoloji gelişiminin temel öğesi olarak görür. Bu bütünleyici psikoterapi yaklaşımı, uygun olmayan biçimde depolanmış anıların klinik patolojinin temelinde yattığına inanmaktadır. Bu anıların işlenmesi ve daha büyük ağlarla bütünleştirilmesini, değişmelerini ve yeniden bir araya gelmelerini sağlar.
2-Bilişsel Davranışçı Terapi Yöntemi: Bilişsel süreçleri değiştirerek negatif inançları dönüştürmeye çalışan terapi yöntemidir ki EMDR ile birlikte zaten sıklıkla kullanılır.
