Psikomotor ajitasyon, altta yatan bir sağlık bozukluğuna bağlı olarak ortaya çıkan bir hareket ve aktivite bozukluğudur. Psikomotor aktivitede artış, kendini kontrol edememe, huzursuzluk ve sinirlilik ile karakterizedir.
Psikomotor ajitasyonu olan kişiler hem içsel hem de dışsal uyaranlara aşırı tepki verirler. Stres yaşayarak ve bilişsel değişim (düşünme, hafızayı kullanma, muhakeme etme, karar verme) göstererek tepkileri fark edilebilir. Dikkat süresinde azalma, sanrılar, halüsinasyonlar, konuşmayı reddetme, bilinçte dalgalanmalar, kolayca sinirlenme, davranışların sonuçlarını tahmin edememe veya öngörememe bilişsel belirtiler arasındadır.
Ajitasyonun motor belirtileri genellikle huzursuz, stereotipik olacak kadar tekrarlayıcı, amaçsız, üretken olmayan davranışlar olarak tanımlanır. Ajitasyonu gösteren bazı davranışlar; tırnak yeme, ayak vurma, el sıkma, saç, deri, kıyafet veya diğer nesnelerle oynama, hareketsiz oturamama, volta atma, işbirliği yapamama, uygunsuz konuşma, hiçbir yere gitmeden hızlıca hareket etme yer alır. Ajite hastalarda aşırı, tekrarlayan sözel veya vokal aktivite de olabilir.
Baş ağrısı, hızlı kalp atışı (taşikardi), nefes darlığı, titreme, kas gerginliği, aşırı terleme, yürüme güçlüğü fiziksel belirtiler arasındadır.
Tipik olarak, bipolar bozukluk gibi duygudurum bozuklukları psikomotor ajitasyona neden olur. Ancak bu durum merkezi sinir sistemi hastalıkları olan kişilerde de görülebilir. Şizofreni, ilaç zehirlenmesi, madde kullanım bozukluğu, travma sonrası stres bozukluğu, alzheimer hastalığı, parkinson, travmatik beyin yaralanmaları, yoksunluk durumları, deliryum ve demans da neden olan sebepler arasında yer almaktadır.
Psikomotor ajitasyon zaman içinde kötüleştikçe, semptomlar daha şiddetli hale gelebilir ve şunları içerebilir: Düşmanlık, aşırı tepkisellik, düşüncelerin yarışması, hızlı veya yüksek sesle konuşma, öfke patlamaları, paranoya, dürtüsel intihar düşüncesi veya davranışı, sözlü ve fiziksel saldırganlık, dikkat süresinde azalma.
Psikomotor ajitasyon tedavisi altta yatan nedene bağlıdır, ancak belirtileri ortaya çıkarsa, kişinin kendisine veya başkalarına zarar vermediğinden emin olmak için bir sağlık uzmanına ulaşmak önemlidir.
Uzman Psikolog(Yetişkin-Çift-Aile-Çocuk ve Ergen)
